Οικονομικά αγαθά είναι τα
αγαθά που προκύπτουν ως αποτέλεσμα της παραγωγικής προσπάθειας του ανθρώπου. Τα
οικονομικά αγαθά ονομάζονται επίσης προϊόντα, επειδή παράγονται με κάποια διαδικασία,
ή εμπορεύματα, επειδή γίνονται αντικείμενα αγοραπωλησίας. Το κύριο χαρακτηριστικό των οικονομικών αγαθών είναι ότι βρίσκονται σε
περιορισμένες ποσότητες σε σχέση με τις ανάγκες που ικανοποιούν, υπόκεινται
δηλαδή στον περιορισμό της στενότητας. Αγαθά είναι τα διάφορα μέσα μα τα οποία ικανοποιούνται οι διάφορες ανάγκες των ανθρώπων. Για να μπορούν
όμως να ικανοποιούν ανθρώπινες ανάγκες
θα πρέπει να έχουν κάποια χρησιμότητα, η οποία εξαρτάται από τις ανάγκες του
καθενός μας. Έτσι ένα αγαθό χαρακτηρίζεται χρήσιμο όταν υπάρχει κάποια ανάγκη
να καλύψει. Σε αντίθετη περίπτωση χαρακτηρίζεται ως μη χρήσιμο.
Κατηγορίες αγαθών
- Ελεύθερα: Είναι εκείνα που υπάρχουν σε αφθονία σε σχέση μα τις ανάγκες που καλύπτουν και βρίσκονται ελεύθερα στην φύση όπως το οξυγόνο, το νερό πηγής, και δεν αποτελούν αντικείμενο της οικονομικής επιστήμης.
- Οικονομικά: Προϊόντα ή εμπορεύματα, είναι αποτέλεσμα της παραγωγικής προσπάθειας και
βρίσκονται σε περιορισμένες ποσότητες σε σχέση με τις ανάγκες που ικανοποιούν
και η απόκτησή τους απαιτεί αντιπαροχή
για παράδειγμα το σιτάρι, ο άνθρακας, το μέταλλο. Επίσης είναι και η αιτία
δημιουργίας οικονομικών προβλημάτων.
Κατηγορίες οικονομικών αγαθών με βάση διάφορα κριτήρια:
1.Με κριτήριο την υλική τους υπόσταση:
- Υλικά, π.χ. τρόφιμα, ρούχα
- Άυλα, π.χ. συναυλία, πολιτική συγκέντρωση(ομιλία). Στα άυλα αγαθά περιλαμβάνονται και διάφορες καταστάσεις ή μορφές ενέργειας, όπως η θερμότητα το χειμώνα, το φως το βράδυ κτλ.
2.Με κριτήριο την διάρκεια χρησιμοποίησης τους:
- Διαρκή, μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολλές φορές, π.χ. Τα έπιπλα και τα αυτοκίνητα είναι προϊόντα που χρησιμοποιούνται συνεχώς
χωρίς να αλλοιώνονται.
- Ακατανάλωτα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο μια φορά, π.χ. Η βενζίνη στο αμάξι χρησιμοποιείται μία μόνο φορά και μετά πρέπει να ανανεωθεί,
ενώ το ίδιο ισχύει και για τα τρόφιμα.
3.Με κριτήριο το σκοπό χρησιμοποίησης τους
- Κεφαλαιουχικά, χρησιμοποιούνται στην παραγωγικά διαδικασία άλλων αγαθών, π.χ.Το ψυγείο που χρησιμοποιεί ένα supermarket για να συντηρεί τα τρόφιμα που θα πουλήσει αργότερα στους καταναλωτές.
- Καταναλωτικά, χρησιμοποιούνται για την άμεση ικανοποίηση των αναγκών των ανθρώπων, π.χ.Το ψυγείο που χρησιμοποιεί ένας ιδιώτης για να συντηρήσει τρόφιμα στο σπίτι του.